Küçük ortağı korkutan sorun: Ortak liste krizi

Her haftaya ilginç seçim kulisleri ve kararlarıyla başlayıp, onları tüketemeden bir başkasıyla yola devam ediyoruz. Genellikle de tartışmalı konuların perde arkası günler sonra gün yüzüne çıkıyor. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin attığı twitle görünür hale gelen ‘ortak liste krizinin’ iki parti arasındaki pazarlıktan kaynaklanması gibi konular, kulis bilgileriyle daha netlik kazanıyor.

Her şey, geçtiğimiz hafta AKP ve MHP temsilcilerinin 13 ilde yapacakları ortak liste toplantısıyla başladı. Bu illerde MHP'li isimlerin AK Parti listelerinden aday gösterilmesinin planlandığı çok kez yazılıp çizildi. O toplantıda, MHP’lilerin yaptığı beklenmedik öneri, ipleri kopardı. Aynı gün akşam, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin ‘partisinin seçimlere kendi amblemi ve milletvekili adaylarıyla gireceğini’ açıklaması ise sorunu görünür hale getirdi.

MHP’NİN SÜRPRİZ ÖNERİSİ

Mesele, öyle kamuoyuna açıklandığı gibi diğer ortaklar, BBP ve Yeniden Refah Partisi'nin kendi amblemleri ile seçime girme kararıyla ilgili filan değil. Cumhur İttifakı’nın oylarının düşük olduğu 13 ilde AKP ile MHP arasında ortak liste yapılması masaya getirildiğinde, MHP ilk kez farklı bir öneride bulundu. Geçmişte yapılanın aksine bazı illerde AKP’nin MHP listelerinden seçime girmesini istedi.

Bu öneri AKP için sürpriz oldu. Çünkü Cumhur İttifakı’nın büyük ortağı, oy oranlarını da dikkate alarak, bazı illerde kendi amblemiyle seçime katılmamayı doğru bulmadı. Ayrıca, bunun zaten kritik olan illerde daha fazla oy kaybına neden olacağına dair hesaplamalar yapıldı.

HAZİNE YARDIMI KESİLİR Mİ?

Zaten ciddi oy kaybeden MHP tarafı ise 13 ilin tamamında AKP listelerinden seçime girmenin partinin Türkiye genelindeki oy oranını olumsuz etkileyeceğini savundu. Hatta böyle bir durumda hazine yardımının bile riske girebileceği görüşünü dile getirenler oldu. Bu milimetrik hesaplar, iki tarafın kendi görüşünde ısrar etmesi sonucu krize dönüştü. O günkü toplantı sonuçları genel merkeze iletildiğinde, konu yeniden değerlendirilecek sanılırken, Bahçeli’nin sürpriz açıklaması geldi.

Halen birileri, iki partilinin belli illerde ortak liste yapmasının gerekliliğini savunup, bu karardan vazgeçilmesi için çaba sarf ediyor ama henüz sonuç alınmış değil. Bahçeli’nin partisini bağlayan açıklamadan sonra geri adım atması da pek mümkün görünmüyor.

Muharrem İnce’nin Cumhurbaşkanı adaylığının veya yurtdışı seçmenden gelecek oyların, kendilerine yaratacağı avantajı ince ince hesaplayan AKP’liler, kritik illerde ortak listeyle gidilmemesinin dezavantajını da görüyor. AKP’lilerin hazırladığı simülasyonlarda, 13 ilde Cumhur İttifakı’nın seçimlere kendi listeleriyle girmeleri, milletvekili sayısında düşüşe neden oluyor.

BİR MİLYON ÖĞRENCİYE İŞKENCE

Seçmen hesaplarını ilgilendiren başka bir tartışmalı konu ise seçimlerde oy kullanacak üniversite öğrencilerinin durumu. Depremin ardından bu konuda yaratılan belirsizlik, kendi şehri dışında eğitim gören bir milyondan fazla üniversite öğrencisinin oy kullanmasını neredeyse olanaksız hale getirdi. Biz biliyoruz ki AKP içinde önce ‘tüm üniversiteler uzaktan eğitime geçmesin’, ardından da ‘Yapıldı madem seçimden sonraya kadar bu şekilde sürdürülsün’ görüşünü dile getirenler oldu.

Çünkü seçim takvimi öğrencilerin yaşadıkları kentlerden ayrılıp üniversitelerinin bulunduğu şehirlere gitmelerine ve ikametlerini hızla taşıyıp buralarda oy kullanmalarına olanak yaratmıyor. Birçok öğrenci ya oy kullanmayacak ya da ikametlerini taşıyamadıkları için ailelerinin yanına gitmek zorunda kalacaklar. Seçimin tarihine karar verildiği günden beri, ‘bilenen ve beklenen’ bu durumla ilgili yaratılan karmaşanın bilinçli olduğunu düşünenler az değil. Genellikle iktidar karşıtı olan üniversite gençlerinin oy kullanmasının güçleştirildiğini söyleyen çok sayıda muhalefet temsilcisi var.

Tek bir oy için yukarda aktardığımız ince planlamalara kafa yoran İktidar Partisinin, bunu kendisine avantaj yaratmak için kullandığı iddiaları dolaşıyor kulislerde. Görünen o ki, iktidar bir yandan yarım puan oyun hesabını yaparken, diğer yandan ‘ortak liste sorunu’ gibi öngörmediği kayıpları yaşıyor.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Nuray Babacan Arşivi