Başak Demirtaş adaylıktan neden çekildi, karar AKP ve CHP’de nasıl yorumlandı?

Edirne Cezaevi’nde tutuklu bulunan eski HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş’ın eşi Başak Demirtaş, İstanbul’dan aday olabileceği açıklamasından yaklaşık 2 hafta sonra DEM Parti ile ortak karar doğrultusundan adaylık kararından vazgeçtiğini açıkladı.

Bu karar, İstanbul’u “geri alma” hesabı yapan AKP'nin ve Demirtaş’ın adaylığının seçimi “riske sokacağını” düşünen CHP’nin İstanbul hesaplarında da değişikliğe yol açacak görünüyor.

Bir yandan da siyasi kulislerde Başak Demirtaş’ın adaylıktan “neden çekildiği” sorusuna yanıt aranıyor.

31 Mart yerel seçimlerinde seçim işbirlikleri konusunda “kent uzlaşısı”nı dikkate alacaklarını duyuran DEM Parti, Başak Demirtaş’ın adaylık açıklamasından İstanbul’da kendi adayını çıkarma kararı aldı.

Parti yönetimi, Başak Demirtaş’ın adaylığına ilişkin sorulara ise “Partinin isim havuzunda” olduğunu belirtip net yanıt vermemişti. Başak Demirtaş’ın adaylıktan vazgeçme kararı, gözlerin yeniden DEM Parti’ye çevrilmesine yol açtı.

Demirtaş’ın adaylık çıkışı partide rahatsızlık mı yarattı?

DEM Parti yöneticileri, adaylıktan vazgeçme kararının, Başak ve Selahattin Demirtaş ile yürütülen görüşmeler doğrultusunda “ortaklaşarak” alındığını ifade ediyorlar.

Kulislere yansıyan bilgilere göre Demirtaş çiftinin özellikle, “Demirtaş AKP ile anlaştı. Cezaevinden çıkmak için eşini aday yaptı” yorumlarından son derece rahatsız olduğuna dikkat çekiyorlar. Bu algının oluşmasında ise "CHP’lilerin katkısının büyük olduğu" savunuluyor.

Başak Demirtaş’ın siyasetçi olmadığına dikkat çeken parti kaynakları, bu rahatsızlığı kendilerine de ilettiğine işaret ediyorlar.

Demirtaş’ın adaylık çıkışı birçok parti yöneticisi için sürpriz olmuştu. Bazı parti kurmayları, “bilmesi gerekenler biliyordu” yorumu yapsa da Demirtaş’ın sürpriz çıkışının parti içinde rahatsızlık yarattığı yorumları yapılıyordu.

Parti kurullarının devre dışı bırakılarak, “eş durumundan adaylık” konusunun parti geleneklerine aykırı olduğu, bu nedenle de Demirtaş’ın adaylıktan vazgeçirildiği iddiaları da siyasi kulislerde konuşuluyor.

Parti yöneticileri ise “Çekilme kararı, dayatma iddiası nedeniyle değil. Tersine, Başak Demirtaş’ın yıpranmaması için bir karşı çıkış, bir uyarı söz konusu olmuştur” görüşünü dile getiriyorlar.

Selahattin Demirtaş’ın 14 Mayıs seçimlerinde DEM Parti’nin kendi adayını çıkarmasını istediği biliniyor. Başak Demirtaş’ın adaylık çıkışının, yerel seçimlerde ve özellikle İstanbul’da partinin kendi adaylarıyla yarışmasına dönük bir hamle olduğu değerlendirmesi yapılıyor.

DEM Parti kaynakları, “Zaten İstanbul’da büyük ölçüde biz kendi adayımızı çıkarma kararı almıştık. Ancak Başak hanımın adaylık çıkışı bu süreci daha da güçlendirdi. Biz aday çıkarma konusunda kararlıyız” görüşünü dile getiriyorlar. Parti kulislerinde, partinin aday çıkarma kararı almasıyla Selahattin Demirtaş’ın da hamlesinden sonuç aldığına dikkat çeken bir parti yöneticisi şu yorumu yaptı:

“Biz AKP veya CHP kazansın diye pozisyon almıyoruz. Adayın kim olacağını belirleyecek olan bizim siyasetimizdir. Başak Demirtaş’ın çıkışı da budur; ‘bizi dikkate almak zorundasınız’ demektir. DEM Parti’nin siyasetinin dikkate alınması için atılmış çok güçlü bir adımdır.”

Selahattin Demirtaş’ın kendisini ziyaret eden DEM Parti Milletvekilleri Saruhan Oluç ve Mehmet Rüştü Tiryaki aracılığıyla verdiği, “Başak Hanım’ın adaylık açıklaması partimize güç vermek içindi, geri çekilme açıklaması da partimizin bilgisi dahilinde. Bütün bu süreçler birlikte yürütülmüştür” açıklamasının da bunu teyit eden bir yaklaşım olduğuna dikkat çekiliyor.

İmamoğlu mu devreye girdi?

Siyasi kulislerde, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun devreye girerek, DEM Parti’yi Başak Demirtaş’ın adaylığından vazgeçirmeye ikna ettiği yorumları da yapılıyor. DEM Partililer bu bilgiyi doğrulamıyor ve partinin yine “tanınan, güçlü bir aday çıkaracağına” işaret ederek, adayı “İmamoğlu mu kazanır, Kurum mu kazanır?” hesabı yapmadıkları görüşünü savunuyorlar.

Büyükşehirde aday çıkarma kararının kesin olduğu belirtilirken, Esenyurt ve Adalar’da seçim işbirliği konusunda hala kapıların açık olduğu belirtiliyor.

BBC Türkçe’ye konuşan bir DEM Parti yöneticisi “Batıda “kent uzlaşısının” esas alındığına vurgu yaparak, tutumlarını şöyle anlattı:

“Mesela Mersin’de , Manisa’da aday çıkarmıyoruz. Oralarda AKP’nin ya da MHP’nin kazanmasını istemiyoruz. İstanbul’da tıkandığı için aday çıkarma kararı aldık. Ama Ankara’da, Antalya’da kapılar kapalı. Adana’da henüz karar verilmedi. CHP veya AKP’yle anlaşma durum yok. Gerçekten o kentin dinamikleri neyi bize gösteriyor, bizim taban ne istiyor ona göre hareket ediyoruz. CHP’ye cephe alsak, her yerden aday çıkarırız.”

İstanbul adayı Cuma günü açıklanacak

Başak Demirtaş’ın adaylık denkleminden çıkması ile parti yönetimi elindeki isim havuzundan yeni eş belediye başkan adaylarını belirleyecek ve 9 Şubat Cuma günü kamuoyuna açıklayacak.

DEM Parti’de İstanbul adaylığı için Celal Fırat, eski milletvekili Ali Kenanoğlu, Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş’ın adı konuşuluyordu. Ancak parti kaynakları, son anda bir değişiklik olmazsa Beştaş’ın Ankara’dan aday gösterilmesine kesin gözüyle bakıyorlar.

CHP memnun: 'İmamoğlu işi şansa bırakmaz'

Başak Demirtaş’ın adaylıktan çekilme kararı CHP’de memnuniyet yaratırken, bunun iki önemli sonucunun olacağı ve İmamoğlu’nun elini rahatlatacağı yorumu yapılıyor. CHP’liler DEM Parti’nin aday çıkarması ile AKP’nin geçen seçimlerde kullandığı “Teröristlerle işbirliği yapıyorlar” kozunun elinden iktidar partisinin elinden alınmış olacağına işaret ediyorlar.

Başak Demirtaş’ın güçlü bir figür olduğu ve DEM Parti seçmenini domine etme olasılığının çok yüksek olduğuna dikkat çeken CHP kurmayları, adaylıktan vazgeçme kararı ile İmamoğlu’nun seçimi kazanma şansının daha da arttığına işaret ediyorlar. DEM Parti ile büyükşehirde olmasa da ilçe belediye başkanlıkları üzerinden görüşmelerin hala sürdüğüne belirtilerek, uzlaşma sağlanırsa Esenyurt’da CHP’nin "güçsüz aday çıkararak" DEM adayının seçilmesinin yolunu açma formülünün gündemlerinde olduğunu ifade ediyorlar.

Kulislerde İmamoğlu’nun DEM Parti ile üst düzey görüşmeler yürüttüğü iddiaları da konuşuluyor. CHP içinde İmamoğlu’na yakın bir parti yöneticisi, İmamoğlu’nun seçim diplomasisini çok iyi bildiğini belirterek, “En üst düzeyde bu görüşmeleri yürütmesi doğaldır. Çünkü İmamoğlu işini şansa bırakmaz” görüşünü dile getirdi.

CHP aday tanıtım toplantısını erteledi

Öte yandan CHP, Cuma günü PM’yi toplayıp partinin kaleleri olan ilçeleri ve bazı büyükşehir adaylarını belirleyecekti.

Fakat bu toplantı 12 Şubat'a ertelendi.

Parti yönetimi aday belirleme sürecini tamamlayıp, 12 Şubat’ta aday tanıtım toplantısı yapmayı planlıyordu.

Ancak partide son anda alınan kararla, seçim bildirgesi ve aday tanıtımının yapılacağı toplantı 18 Şubat’a ertelendi.

AKP, Yeniden Refah’ı yeniden gündemine alabilir mi?

Başak Demirtaş’ın adaylıktan çekilme kararı AKP tarafından da dikkatle izleniyor. AKP kulislerinde, Demirtaş’ın adaylık açıklamasının da, vazgeçmesinin de “danışıklı dövüş” olduğu yorumları yapılırken, bazı parti kurmayları “İmamoğlu’nun DEM’e ne verdiğine bakmak gerekir” görüşünü dile getiriyorlar. Başak Demirtaş’ın çekilmesinin DEM Parti’nin bir “tavşan aday”la yarışa gireceği anlamına geldiğini savunan bazı AKP’li siyasetçiler, İmamoğlu’nun, İYİ Parti’den yaşayacağı oy kaybını, Yeniden Refah Partisi’nin, kendilerinde yol açacağı kayıpla dengeleyebileceğine de dikkat çekiyorlar.

Bu nedenle AKP’nin, İstanbul dahil, her yerde seçime kendi adaylarıyla girme kararı alan Yeniden Refah ile yeni bir görüşme trafiği yürütüp yürütmeyeceği merak konusu.

Yeniden Refah kaynakları, kendilerine henüz bu yönde bir talep gelmediğini, ancak artık “heyetler arası görüşme” gibi bir sürecin söz konusu olmayacağını ifade ediyorlar.

Heyetler arası görüşmelerle yeterince vakit kaybedildiğine işaret edilerek, “Ama Cumhurbaşkanı görüşmek isterse, elbette Genel Başkanımız görüşür, görüşme talebini reddetmek olmaz” görüşünü dile getiriyorlar.

İstanbul’un da aralarında bulunduğu adaylarını 10 Şubat’ta kamuoyuna açıklayacaklarını anımsatan Yeniden Refah kaynakları, bu aşamadan sonra ittifak yapmama kararının değişmesinin çok düşük bir olasılık olduğunu belirtiyorlar.