Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı: Ukrayna bir suç mahalli
Finlandiya parlamentosu, ülkenin birkaç hafta içinde üyeliğe başvurması ve sonunda NATO üyeliğiyle sonuçlanabilecek süreci başlatıyor. Rusya ise karara tepkili. Gelişmeler canlı anlatım sayfamızda.
Canlı anlatım
time_stated_uk
Dünya Rus petrolüne ne kadar bağımlı?
Jake Horton, Daniele Palumbo & Tim Bowler
BBC Reality Check
Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere ve Avrupa Birliği Rusya'dan petrol ithalatını kısıtlayacaklarını açıkladı. Doğalgaz konusunda ise farklı yaklaşımlar var. Peki Rus petrolünü terk etmek ne kadar zor? BBC muhabirleri araştırdı.
Daha fazla bilgiL'Occitane Rusya'dan çekilmeye karar verdi
Apple, Disney, H&M ve Netflix gibi dev şirketlerin ardından McDonald's, Starbucks ve Coca Cola da Rusya'daki faaliyetlerini sonlandırmaya karar veren Batılı firmaların arasına girdi.
Daha fazla bilgiAGİT raporu: Rusya, Ukrayna'da insan hakları ihlallerinde bulundu
Bethany Bell
BBC News, Vienna
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Ukrayna'da yaşananlarla ilgili bir soruşturma yaptı.
Şubat sonu ve Mart'taki olayların incelendiği soruşturma raporunda Rus güçlerinin hak ihlallerine dair kanıtlar olduğu belirtildi. Bu ihlaller arasında, yaşam hakkı ihlali, cinsel şiddet, yargısız infazlar, zorla göçler, canlı kalkan kullanma, gazetecilerin ve insan hakları savunucularının kaybolması sayılıyor.
Raporda ayrıca insani konvoyların da saldırıya uğradığı kaydediliyor.
Çalışmada, 9 Mart'ta Mariupol'deki bir doğum hastanesine saldırının Rusya tarafından düzenlendiği belirtiliyor. Rusya, bu suçlamayı reddediyor.
Raporda, Mariupol'de sivillerin sığındığı tiyatro binasının vurulmasının da savaş suçu olduğu ifade edildi.
AGİT, Ukrayna'nın da özellikle savaş esirlerine muamelede ihlallerde bulunduğunu, ancak Rusya'nın ihlallerinin çok daha büyük olduğunu vurguladı.
Aşırı sağcı Fransız lider Le Pen'den daha yakın NATO-Rusya ilişkileri çağrısı
Fransa'da cumhurbaşkanlığı adayı Marine Le Pen iktidara geldiği takdirde, NATO ve Rusya arasında daha yakın ilişkiler önerisinde bulunacağını söyledi.
Aşırı sağcı politikacı, düzenlediği basın toplantısında Ukrayna savaşı biter bitmez NATO ve Rusya arasında "stratejik yeniden yakınlaşma" çağrısı yaptı.
Le Pen ayrıca, seçimde zafer kazanırsa Fransa'nın NATO'nun askeri komutasından çıkacağını da ekledi.
Ancak Le Pen, bir NATO üyesi ülkenin saldırıya uğraması halinde bunun 30 ülkeye saldırı olarak algılanacağını öngören NATO paktına saygı göstereceğini belirtti.
Rusya, NATO'nun sınırlarına doğru genişlemesine karşı çıkıyor. Buna komşusu Ukrayna da dahil. NATO, çatışma sırasında Ukrayna'ya silah yardımı da yaptı.
Bazı kesimler, Le Pen'i Rusya'ya gazla yakın olmakla suçluyor.
Aşırı sağcı lider, Ukrayna'nın işgalini kınadı. Ancak 2017'deki cumhurbaşkanlığı seçiminden kıza bir süre önce Putin'i ziyaret etmişti. Partisi de seçim kampanyasında bir Rus bankasından kredi kullanmıştı.
BBC'den kuruma atfedilen sahte Ukrayna videosu konusunda uyarı
Alistair Coleman
BBC İzleme Servisi
BBC, kurumun logosunu taşıyan ve geçen hafta bir tren garına yapılan saldırıyı Ukrayna'nın düzenlediğini iddia eden videonun sahte olduğunu açıkladı.
Klipte, yanlış bir şekilde BBC'nin Kramatorsk'ta onlarca kişiyi öldüren saldırıyı Ukrayna'nın düzenlediğini doğruladığı izlenimi veriliyor.
BBC tarafından böyle bir video hiç yapılmadı ve saldırıyla ilgili soruşturma sürüyor.
Videonun, sosyal medya uygulaması Telegram'daki Kremlin yanlısı hesaplardan çıktığı görülüyor. Ancak daha sonra video, Twitter, Facebook ve YouTube'dada yayıldı.
Video ayrıca Rus devlet televizyonunda da gösterildi. Tumturaklı bir dil kullanılması ve videoda cesetlerin görülmesi, videonun sahte olduğuna işaret ediyor. BBC kurallarına göre bu tür görüntüler, gerçekten güçlü bir meşruiyeti olmadığı sürece gösterilmiyor ve daima öncesinde bir uyarı yapılıyor.
Kurumun Basın Bürosu'ndan yapılan açıklamada "BBC videonun kaldırılması için harekete geçti. İnsanlara bu videoyu paylaşmamaları ve BBC News sitesindeki haberlere bakmaları çağrısında bulunuyoruz" denildi.
Kremlin, Biden'ın 'soykırım' tanımlamasını kınadı
Kremlin, Rusya'nın Ukrayna'da yaptıklarını "soykırım" diye tanımlayan ABD Başkanı Joe Biden'ın sözlerinin "kabul edilemez" olduğunu söyledi.
Bİden, Rus güçlerinin "soykırım gibi faaliyetlere giriştiğine yönelik kanıtlar olduğunu" söylemişti.
Biden böylelikle ilk kez Ukrayna'nın işgali için "soykırım" kelimesini kullanmış oldu. Soykırım, uluslararası hukukta belli bir gruptan insanın kitlesel olarak yok edilmesi olarak tanımlanıyor.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov "Durumu böylesine saptırma çabalarını kabul edilemez buluyoruz. Bir Amerikan Başkanı'ndan kabul edilmesi çok zor" dedi.
Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı: Ukrayna bir suç mahalli
Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC) Başsavcısı Karim Khan, Ukrayna'nın Buça kentinde yaptığı ziyarette, ülkenin bir "suç mahalli" olduğunu söyledi.
Gazetecilere konuşan Khan "Buradayız, çünkü mahkemenin yetki alanına giren suçların işlendiğine inanmak için haklı gerekçelerimiz var" dedi.
Khan "Hakikate ulaşmak için savaşın sisini yırtmalıyız.Bunun için de bağımsız, tarafsız bir soruşturma gerek" diye konuştu.
Khan ayrıca, ICC olay yeri inceleme ekiplerinin, Buça'daki çalışmalarına başlayacağını ekledi.
Buça'da yüzlerce sivilin öldürüdüldüğü belirtiliyor ve Ukrayna kenti birkaç hafta işgal altında tutan Rus birliklerini suçluyor. Rusya ise sorumluluğu reddediyor.
Azak Tugayı nedir?
Mariupol'ün savunmasında Azak Tugayı da yer alıyor. 1.000'den daha az savaşçının yer aldığı ve Ukrayna güçlerinin çok küçük bir kısmını oluşturan bu tugay, savaşın başından bu yana sık sık manşetlere çıkıyor.
Moskova'nın propoganda savaşında önemli bir yer de tutuyorlar. Çünkü Rusya, Ukrayna'yı "Nazisizleştirmek" ve "silahsızlandırmak" için "özel bir askeri operasyon" düzenlediğini savunuyor.
Azak Tugayı da adını Mariupol'ün de kıyısında olduğu Azak Denizi'nden alıyor. 2014'teki ilk çatışmalar sırasında aşırı sağ ve milliyetçi bir grup olarak ortaya çıkan bu silahlı birlik, Rusya destekli ayrılıkçılara karşı savaşmaya başlamıştı.
Hemen ardından Ukrayna hükümeti tarafından Ulusl Muhafızlar'ın bir parçası haline getirildi. İçinde milliyetçilerin, aşırı sağcı milliyetçilerin ve Rus karşıtlarının olduğu bu tugaydaki birçok savaşçının ana dili de Rusça.
TÜDAV: Savaş Karadeniz'de biyo-çeşitlilik, gıda ve çevre güvenliğini tehdit ediyor
Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın Karadeniz'de biyoçeşitlilik, deniz, gıda ve çevre güvenliğini tehdit ettiğini açıkladı. Savaşın etkilerini incelemek için bölgesel bir izleme programı öneren TÜDAV, savaş hukukuna Karadeniz gibi kapalı bir denizin çevresinde yaşanan savaşın doğal hayatı birçok yönden olumsuz etkilediği bildirildi.
Açıklamada, aşırı balık avcılığı, iklim değişimlerinin olumsuz etkisi, deniz kirliliği ve suyundaki besin artışıyla biyo-çeşitlilikte kriz yaşayan bir su alanı olduğunu bildirdi. Ekolojik yıkımlara Ukrayna'nın Tuna Nehri'nde açtığı Bystroe Kanalı, ender-tehlike altında bulunan bitki ve hayvan türleri ile Karadeniz'in su bütçesini değiştirmesinin de etkisi olduğu belirtildi.
TÜDAV açıklamasında Mariupol açıklarında füzeyle vurulan ve batan gemiden sızan petrolün miktarı ve acil müdahale için nasıl bir planlama yapıldığına ilişkin bilgi alınamadığı da belirtildi.
Mariupol neden önemli?
Rusya güçleri tarafından tamamen kuşatılması ihtimali yakın gibi görünen Mariupol şehri, Rusya'nın Ukrayna işgalinde önemli bir yer tutuyor.
Öyle ki; Mariupol'deki gelişmeler savaşın bir sonraki adımı için belirleyici olacak.
Moskova'nın elinde tuttuğu güney ve doğudaki bölgelerin birbirine doğrudan bağlanması için Mariupol kritik, eğer bu olursa geniş sayıdaki Rus birlikler bu bölgeler arasında doğrudan takviye edilebilecek.
Aynı zamanda Mariupol savaşı biterse buradaki ço ksayıdaki Rus birlik başka bölgelere kaydırılabilir. Bu da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in "sembolik bir zafer" ilan etmesini sağlayacak.
Ukrayna için ise bu durum sarsıcı bir kayıp olacak. Ülkenin lideri Volodimir Zelenskiy, Mariupol'ü "Bugünkü savaşın kalbi" olarak tanımlıyor.
Ukrayna, Mariupol'de askerlerin teslim olduğuna dair iddiaları yalanladı
Daha önce Rusya tarafından yapılan "Mariupol'de 1.000'den fazla Ukrayna askerinin teslim olduğuna" dair açıklamayı haberleştirmiştik.
Haberlerin ardından Ukrayna'dan yalanlama geledi. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin başdanışmanlarından biri, Mariupol'deki tugayın Azak Tabur'uyla bağlantı kurabilecek kadar kuşatmayı kırmayı başardığını savundu. Azak Taburu, aşırı sağcı görüşleriyle bilinen bir askeri birlik.
Şehir haftalardır kuşatma altında olduğu için neler olup bittiğini bağımsız kaynaklardan doğrulatmak şu an için çok zor.
Rusya: Mariupol'de 1.000'den fazla Ukrayna askeri teslim oldu
Rusya, birkaç haftadır kuşatma altında olan Mariupol kentinde 1.026 Ukraynalı askerin teslim olduğunu söyledi.
Uzmanlar Mariupol'ün kısa bir süre içinde Rusya'nın kontrolüne geçebileceğini düşünüyor.
36. Deniz Tugayı'nın büyük oranda teslim olduğu düşünülüyor.
Ukrayna Savunma Bakanlığı Sözcüsü Oleksandr Motuzyanyk, haberlerle ve Rusya'nın açıklamasıyla ilgili elinde bilgi olmadığını söyledi.
Hafta başında Mariupol Vali Yardımcısı aynı tugayla ilgili "mühimmat eksikliği olduğuna dair" iddiaların yalan olduğunu söylemişti.
Almanya Cumhurbaşkanı neden Kiev'de istenmiyor?
Polonya ve Baltık ülkelerinin cumhurbaşkanları bugün Kiev'de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile bir araya geliyor.
Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier de daha önce mevkidaşlarına katılarak Kiev'e gitmeyi planladığını açıklamıştı. Ancak planlarını iptal etti.
Ukrayna, ekibe katılması için Almanya Başbakanı Olaf Scholz'u Kiev'e davet etti.
Steinmeier, Varşova'ya yaptığı bir ziyaret sırasında "Kiev'e bir ziyarette bulunarak Avrupa'nın Ukrayna'yla dayanışmasının güçlü bir mesajını vermeye hazır olduğunu" açıklamış; "Ancak şunu belrtmem gerekir ki bu Kiev tarafından istenmedi." demişti.
Almanya'da yayımlanan Bild gazetesi, Ukraynalı kaynaklarına dayandırarak yaptığı haberde, "Steinmeier'ın son yıllarda Rusya'yla olan yakın ilişkileri sebebiyle Kiev'de istenmediğini" yazmıştı.
Geçen hafta Steinmeier yaptığı açıklamada "Rusya konusunda haksız olduğunu" kabul etmiş, Almanya'nın Putin'le yakın ilişki kurma ve Kuzey Akım 2'yi destekleme konusundaki politikasının başarısız olduğunu kabul etmişti.
Finlandiya parlamentosu NATO üyeliği için tartışmalara resmen başlıyor
AFP'nin haberine göre Finlandiya parlamentosu, ülkenin birkaç hafta içinde üyeliğe başvurmasıve sonunda NATO üyeliğiyle sonuçlanabilecek süreci başlatıyor.
Hükümetin bugün yayımlanacak raporunda "güvenlik ortamındaki temel değişimler" ele alınacak ve ardından rapor parlamentoya gönderilecek. Parlamentoda görüşmelerin resmen önümüzdeki hafta başında başlaması bekleniyor.
Kısa bir süre öncesine kadar Finlandiyalıların çoğunluğu, ülkelerinin NATO'ya üye olmasını desteklemiyordu. Ancak Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrası yapılan anketlerde bu konuda ciddi bir değişim olduğu görüldü. Anketlere ve araştırmalara göre nüfusun büyük çoğunluğu artık NATO üyeliğinden yana.
Rusya ise Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliği ihtimaline sert tepki gösteriyor. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, böyle bir adımın "Avrupa'ya istikrar getirmeyeceğini" söyledi.
Çin ile Rusya arasındaki ticaret geçen yıla göre yüzde 30,45 arttı
Çin'in Rusya'yla ticareti geçen ay çok hızlı bir şekilde yükseldi.
Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'da başlattığı savaşın ardından Batı'dan gelen yaptırımlar, Rusya ekonomisini büyük oranda etkiledi. Pekin ise yaptırımları eleştiriyor ve Rusya'yla ticareti artırarak destek oluyor.
Çin gümrük verilerine göre Mart ayında iki ülke arasındaki ticaret yüzde 12,76 oranında artarak 11,67 milyar dolara yükseldi.
Bu miktar, geçen yılın aynı dönemine göre de yüzde 30,45 artışa tekabül ediyor. Buna hem ithalat hem ihracat verileri dahil.
Rusya, Çin için çok önemli bir petrol, doğalgaz, kömür ve tarım ürünler, kaynağı. Çin, Rusya'nın başlattığı savaşı "işgal" olarak adlandırmaya karşı çıkıyor ve Batı'nın Moskova'ya uyguladığı yaptırımlar için "illegal" ifadesini kullanıyor.
Savaşın başlamasından hemen önce iki ülkenin lideri görüşmüş ve aralarındaki "stratejik ittifak"ı "limitsiz" olarak tanımlamışlardı. Çin, yaptırımların yükü arttıkça ticareti artırarak Rus ekonomisine destek vermiş oluyor. Kendi ihtiyacı olan ürünleri de daha kolaylıkla ithal etmiş oluyor.
Uzmanlar, şimdiye kadar Çin'in yaptırımları ihlâl ettiğine dair bir veri olmadığını söylüyor.
Polonya ve Baltık ülkelerinin liderleri Kiev'de Zelenskiy ile bir araya gelecek
Polonya, Litvanya, Letonya ve Estonya liderleri, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile görüşmek üzere Kiev'e doğru yola çıktı.
Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda'nın danışmanı Jakub Kumoch, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda "Ülkelerimiz Ukrayna'ya ve Başkan Zelenskiy'ye desteğini gösteriyor" ifadelerini kullandı.
Cumartesi günü de İngiltere Başbakanı Boris Johnson Başkent Kiev'e giderek Zelenskiy ile görüşmüştü.
Uydu görüntülerinde Rus ordusunun yeni takviye birliklerine rastlandı
David Brown
BBC News
Uydu görüntüleri ve bölgeden gelen haberler, Rusya'nın Ukrayna sınırındaki üç bölgeye yeni takviye birlikler gönderdiğini gösteriyor: Belgorod, Voronezh ve güneyde Matveev Kurgan kasabası civarı.
Ukrayna'nın içinde ise Rusya, Institute for the Study of War'a göre Izyum etrafındaki saldırılarını yoğunlaştırırken güneyde Slovyansk'ı almak için taarruza hazırlanıyor.
Buradan Rus güçleri doğuya ve güneydoğuya daha kolay ilerleyebilir ve bölgedeki Ukrayna askerlerini kuşatabilir.
Mariupol şehrini ele geçirmesi halinde ise Rus güçler buradan kuzeye ilerleyebilir ve asıl büyük kuşatma planlarını gerçekleştirebilirler.
Ukrayna'nın en deneyimli ve en fazla mühimmata sahip birliklerinin doğuda savaştığı düşünülüyor. Uzmanlar, Rusya'nın bu birlikleri bölgeden çıkarmak için bir hayli zorlanacağını düşünüyor.
Zelenskiy: Rusya Ukrayna'da telafisi imkansız kayıplar verdi
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, 48 gün önce ülkelerini işgale başlayan Rus güçlerinin "telafisi imkansız" kayıplar verdiğini söyledi.
Volodimir Zelenskiy, "Rusya'nın nasıl böbürlenerek 48 saatte Kiev'i ele geçireceğini açıklamasını musunuz? 48 saat 48 gün oldu. Rus ordusunun kayıpları Sovyetler Birliği'nin Afganistan'da 10 yıldan uzun sürede verdiği kayıpları aştı. Bu kayıpların telafisi yok" dedi.
24 Şubat'ta Ukrayna'yı işgale başlayan Rus birlikleri son dönemde başkent Kiev çevresinden çekilmişti.
Rusya, Ukrayna'nın doğusundaki Donetsk ve Luhansk bölgelerine takviye birlikler göndermişti.
ABD, Ukrayna'ya 750 milyon dolarlık yeni bir silah yardımına hazırlanıyor
ABD medyası, Amerikan yönetiminin Ukrayna'ya 750 milyon dolarlık yeni bir silah yardımı yapmaya hazırlandığını bildirdi.
NBC televizyonu, silahların gönderilmesine bu hafta onay verileceğini duyurdu.
Reuters haber ajansına göre ise onay işlemi bugün tamamlanabilir.
NBC'ye konuşan yetkililer, gönderilecek silahlar arasında "deniz İHA'ları" ya da "İHA gemileri" olarak da bilinen insansız su üstü araçları ile Mi-17 helikopterlerinin de olacağını söyledi.
Reuters'a konuşan bir yetkili, "Gönderilecek silahlar arasında muhtemelen obüsler dahil ileri teknoloji ürünü havan topları da olacak" dedi. Üst düzey bir hükümet yetkilisi ise "Rusya'nın savaşı kaybetmesini istiyoruz" diye konuştu.
Söz konusu silahların Ukrayna'ya gönderilmeleri için Kongre'nin onayı gerekmiyor.
ABD, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrası savaşta Kiev yönetimine 1,7 milyar dolarlık silah yardımı yapmıştı.
Özellikle, gönderilen tanksavar ve uçaksavarların Kiev'in savunulmasında önemli rol oynadığı biliniyor.
Ancak Ukrayna yönetimi ABD'den, ülkeye daha ağır silahlar göndermesini istiyordu.
Kiev yönetimi ağır silahları özellikle, Rusya'nın yeni bir askeri harekata başlamasının beklendiği ülkenin doğusunda kullanmak istiyor.
Ukrayna'da Rusya yanlısı muhalif lider Viktor Medvedçuk tutuklandı
Ukrayna'nın önde gelen Rusya yanlısı politikacılarından Viktor Medvedçuk, yakalanarak tutuklandı.
Geçen yıl vatana ihanetle suçlanan ve başkent Kiev'de ev hapsinde olan 67 yaşındaki muhalif lider, Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'yı işgale başlaması sonrası kaçmıştı.
Ukrayna İstibarat Servisi (SBU), askeri üniforma giydirilmiş elleri kelepçeli Medvedçuk'un bir fotoğrafını paylaştı.
Ülkenin en zengin insanlarından biri olan Medvedçuk, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putine'e yakın bir isim olarak biliniyor.
Rusya yanlısı Yaşam İçin Partisi'nin lideri olan Medvedçuk daha önce, kızının vaftiz babasının Putin olduğunu söylemişti.
Medvedçuk, kendisine yöneltilen suçlamaları ise reddediyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Medvedçuk'un SBU'nun düzenlediği özel bir operasyonla yakalandığını açıkladı.
Zelenskiy, Medvedçuk'un, Rusya'nın elindeki Ukraynalı esirlerle takas edilebileceğini söyledi.
Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov ise Medvedçuk'la ilgili haberleri ve bilgileri kontrol ettiklerin belirtti.
Gelişmeleri yakından izlediklerini vurgulayan Peskov, "Ukrayna'dan çok fazla yanlış haber de geliyor. Her bilgi kontrol edilmeli" dedi.